In eerste instantie ging het Jim Mangan (Chicago, 1973) om de onorthodoxe architectuur van de huizen van de
Fundamentalistische Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (FLDS) in de grensstad Short Creek
(in de volksmond The Crick genoemd) tussen Utah en Arizona. Om geen onroerendgoedbelasting te hoeven betalen,
worden de huizen daar niet afgemaakt. Dat onaffe - ontbrekende aanbouw en gevelbekleding - maakt de architectuur
bijzonder.
Mangan kwam er voor het eerst in 2014, drie jaar nadat Warren Jeffs - de geestelijk leider van de in Short Creek
gevestigde sekte die zich van de Mormoonse kerk had afgesplitst - wegens kindermisbruik tot levenslang veroordeeld
was.
Het wantrouwen jegens vreemden was in die tijd groot. Mangan merkte dat hij tijdens zijn omzwervingen vanuit
geblindeerde auto’s in de gaten werd gehouden. In zijn nadagen was Warren Jeffs behoorlijk paranoïde en
excommuniceerde hij zijn volgelingen zoals hem dat uitkwam. Kleine aanleidingen - een film kijken, muziek luisteren,
een shirt met korte mouwen dragen, interesse in het andere geslacht tonen - waren genoeg om iemand uit de
gemeenschap te zetten. Ook kon Jeffs als sekteleider vrouwen, kinderen en huizen aan een andere man toewijzen.
Leden van de sekte leiden een polygaam leven: een man heeft meer dan één vrouw. Daarbij worden (gedwongen)
huwelijken met minderjarigen niet geschuwd en worden vrouwen onderdrukt. Ook incest is niet ongebruikelijk.
Sinds Jeffs’ arrestatie in 2006 en veroordeling tot levenslang in 2011 veranderde de gemeenschap stukje bij beetje,
hoewel Warren Jeffs vanuit de cel macht over zijn volgelingen blijft uitoefenen.
Het wantrouwen jegens Jim Mangan brokkelde af nadat hij Jobe Cooke ontmoette, een 18-jarig voormalig FLDS-lid.
Cooke introduceerde hem bij een groep jongens die net als hijzelf uit de kerk waren gezet. Lost Boys, niet zelden
halfbroers, die een nieuwe draai aan hun leven proberen te geven. Tieners die hun weg zoeken in een uiteenvallende
gemeenschap.
Uiteindelijk gaat The Crick over religieuze opvolging, patriarchale systemen, fanatisme en het hervinden van
evenwicht. De foto's van Mangan nemen de kijker mee naar een alternatieve realiteit die de jongens zelf hebben
gemaakt: waar ze te paard het ruige terrein van Zuid-Utah, Noord-Arizona en Zuid-Nevada verkennen, in navolging
van de pioniers van weleer die Amerika veroverd hebben.
Zijn ‘ecologische en sociologische benadering’ van deze serie, die vijf jaar beslaat, toont de speelsheid van de jeugd
tegen het grillige landschap van het Amerikaanse Westen. Ondanks dat ze nauwelijks formeel onderwijs genoten
hebben, weten de Lost Boys hoe ze zich in het ruige leven staande moeten houden.
The Click is een modern verhaal over een tijdloos onderwerp. Het gelijknamige boek dat in de galerie verkrijgbaar is,
bevat een essay van auteur Judith Freeman en een tekst van het afvallige voormalige FLDS-lid en kunstenaar Roman
Bateman.
Jim Mangan is een fotograaf en filmmaker die vooral bekend staat om zijn beelden van het Amerikaanse Westen. Zijn
werk is tentoongesteld in de Deichtorhallen in Hamburg, de Kunst im Tunnel in Düsseldorf en het Utah Museum of
Contemporary Art. In 2015 was zijn project Blast te zien op het Sundance Film Festival.
De tentoonstelling “The Crick” is te bezichtigen van 25 mei tot en met 29 juni 2024.
